ITIL Evrimi

ITIL yani BT Altyapı Kütüphanesi BT Hizmetinin Yönetimi için en iyi uygulamaları sağlar. ISO 20000 BT Hizmet Yönetim Kalite Standardının da temelini oluşturur. İlk versiyonu, 1980’lerin sonunda İngiltere’de yalnız devlet kurumlarının kullandığı bir rehber niteliğindeydi. 2000 yılında ikinci versiyonunun çıkması ve bu versiyonda Service Support (Servis Desteği) ve Service Delivery (Servis Sunumu) disiplinlerinin ortaya konması ITIL için bir milat olmuştur. Deyim yerindeyse, dünyadaki ITIL “çılgınlığının” başlaması o tarihe denk gelmektedir. Gördüğü genel kabul üzerine önce İngiliz standardı BS15000 ile uyumlu hale gelmiş, daha sonra ISO 20000’in ilham kaynağı olmuştur. Evriminin devamı ile 2007 yılında Servis Yaşam Döngüsü mantığına dönüşmüş ve 2011 yılındaki üçüncü versiyonun ikinci baskısı ile bugünkü halini almıştır.

İkinci versiyon ITIL tarihinde önemli yer tutar. Servis Desteği, günübirlik BT operasyonunu sağlayacak süreçler üzerinde durur. Bu süreçler: Kesinti Yönetimi (Servis Masası sorumluluğunda), Problem Yönetimi, Değişiklik Yönetimi, Sürüm Yönetimi ve Konfigürasyon Yönetimidir. Servis Sunumu ise, BT servislerinin müşterinin ihtiyaçlarına göre ayarlanması ve sunulmasıyla ilgili süreçleri vermektedir. Bu süreçler Servis Seviyesi yönetimi, Erişilebilirlik Yönetimi, Kapasite Yönetimi, Finansal Yönetim ve Servis Sürekliliği Yönetimidir.

Üçüncü versiyon, BT ürünlerini yalnızca çalışır tutmanın yetmediğinin anlaşılmasıyla ortaya çıkmış ve Servis Yaşam Döngüsü kavramını tanıtmıştır. Artık BT servisleri, birbirini takip eden Servis Stratejisi, Servis Tasarımı, Servis Geçişi, Servis Operasyonu ile yönetilmekte; Sürekli Servis İyileştirme ile de güncelliği ve doğruluğu sağlanmaktadır.

Servis Stratejisi, değer yaratmak, pazar tanımlama, çözüm alanı gibi yeni kavramlar getirmekte ve bir strateji ile yola çıkmayı talep etmektedir. Artık BT servisleri birer yatırım olarak görülmekte ve bu yatırımlardan azami yararın sağlanması için alınması gereken kararlara odaklanılmaktadır.

Servis Tasarımı, stratejideki kararların gerçeğe dönüşmesi için servis tasarımlarının yapıldığı bir kademedir. Müşteri için önemli olan fayda ve garanti koşullarının tanımlanması; bunları içeren servis seviye anlaşmaları yapılması ve bu kapsamda erişilebilirlik, kapasite, güvenlik ve sürekliliğin bu anlaşmaların bir parçası olması hedeflenmektedir.

Servis Geçişi, servislerin tasarımdan operasyona geçişinin etkin şekilde yönetilmesini içerir. Operasyondaki servislerin kalitesini azaltmadan ve kontrol dışı sapmaların olmasını engelleyerek değişikliklerin hayata geçmesini sağlar.

Geçirdiği evrim sonucu, günümüzde ITIL artık ITIL değildir. ITIL ITSM’dir, yani IT Service Management, yani BT Hizmetinin Yönetimini anlatan en iyi uygulamaların derlenmesiyle oluşmuş bir disiplin. İşin felsefesi uzun, derste anlatmak 15 dakika sürüyor, onun için başka bir yazıya bırakmayı uygun buluyorum.